Zranienia, skaleczenia i rany

Zranienia

-przerwanie ciągłości tkanki skórnej, co umożliwia bakteriom wniknięcie wewnątrz ciała. Krwawienie, które zazwyczaj mu towarzyszy, ma za zadanie m.in. fizyczne wypchnięcie niepożądanych elementów poza organizm. Jednak nie zawsze okazuje się to wystarczające. W większości przypadków właściwie potraktowane zranienie nie powoduje poważniejszych skutków zdrowotnych, ale podjęte kroki powinny zależeć od jego rodzaju i głębokości.

Rodzje zranienia i pierwsza pomoc

Drobne zranienia - skaleczenia, obtarcia i zadrapania, choć nieznacznie się od siebie różnią, zazwyczaj łączy je jedno są mało inwazyjne i szybko się goją. Wymagają też niewiele uwagi, w przypadku skaleczenia pierwsza pomoc to przemycie rany z widocznych zanieczyszczeń, a następnie odkażenie rany i naklejenie plastra, bądź dobranie opatrunku odpowiedniego do zranienia.

Rany cięte to znacznie poważniejszy rodzaj zranień, choć najczęściej bardzo szybko się goją. Niezbyt bolesne, ale zwykle powodujące obfite krwawienia (uszkodzonych zostaje sporo naczyń krwionośnych). Jeśli nie doszło do zakażenia rany, to bardzo szybko się zrastają. Jak opatrzyć ranę ciętą? Pierwsza pomoc powinna polegać na zatamowaniu krwawienia, a kiedy nastąpi jego przyhamowanie, należy delikatnie przemyć ranę, odkazić i osuszyć. Jeśli rana jest poważna warto udać się do szpitala – tam zostanie ona zszyta, co ułatwi i przyspieszy gojenie, a powstała blizna będzie znacznie mniejsza.

Rany tłuczone - najczęściej przyczyną rany tłuczonej jest uderzenie. Bardzo trudno i powoli się goi, ponieważ zgniecione tkanki bardzo łatwo obumierają, na co wpływa m.in. utrudniony przepływ krwi. Jeśli doszło do przerwania ciągłości skóry łatwo również o zakażenie. Brzegi rany są zazwyczaj bardzo nierówne, a uszkodzenia tkanek są zauważalne gołym okiem. Tutaj zrobić możemy niewiele – ważne jest zdezynfekowanie miejsca, gdzie doszło do uszkodzenia skóry, a jeśli obrażenie jest poważne, należy skorzystać z pomocy lekarskiej.
Rana kłuta - choć wizualnie zazwyczaj są niewielkie, częstym zagrożeniem jest ich głębokość. Bardzo często rany kłute są spowodowane nadepnięciem na ostre, wystające przedmioty, np. gwoździe, czy narzędzia. Zanieczyszczenia we wnętrzu rany są bardzo trudne do usunięcia i mogą powodować powikłania. Jeśli mamy jakiekolwiek podejrzenia, powinniśmy skorzystać z pomocy lekarskiej. W przeciwnym razie wystarczy dokładne oczyszczenie i dezynfekcja rany oraz jej zabandażowanie.

Ciało obce w ranie - najważniejszą zasadą, której powinniśmy zawsze przestrzegać jest niepodejmowanie samodzielnych prób usunięcia ciała obcego. Usunięcie przyczyni się bowiem nie tylko do obfitego krwawienia, ale również może dojść do odkształcenia wyciąganego przedmiotu i w efekcie pogłębienia rany. Powinniśmy zabezpieczyć ciało obce przed samoistnym wypadnięciem, np. wykorzystując przyłożone z obu stron nierozwinięte bandaże, przymocowane do skóry plastrami lub kolejnym bandażem. Bezzwłocznie należy przewieźć poszkodowanego do izby przyjęć bądź razem z nim czekać na pogotowie.

Pierwsza pomoc

Przy zranieniach i skaleczeniach istnieją pewne uniwersalne zasady – w większości przypadków ranę powinno się je przepłukać wodą i odkazić. Świetnie w tej roli sprawdzi się lek odkażający na rany o szerokim działaniu bakteriobójczym, wirusobójczym i grzybobójczym. Następnie warto nałożyć opatrunek, wykonany z oddychających materiałów, który uchroni ranę przed dalszymi uszkodzeniami. W toku jej gojenia się można wykorzystywać antyseptyczne kremy, stymulujące procesy naprawcze naskórka, w Przy takim traktowaniu rany dość szybko powinniśmy zauważyć poprawę.

Rodzaje ran

• Rany powierzchowne, ich głębokość nie przekracza tkanki podskórnej

•Rany głębokie, sięgają poza tkankę podskórną.

•Rany cięte, kłute, postrzałowe, tłuczone, szarpane oraz kąsane.

• •Rany proste dotyczą tylko powłok zewnętrznych

• •Rany złożone towarzyszą im uszkodzenie ścięgien lub struktur kostno-stawowych, nerwów, naczyń lub narządów wewnętrznych.

•Rana powikłana to taka, której towarzyszy zakażenie przyranne, ropień lub ropowica.

•Rany o wysokim i niskim ryzyku zakażenia.

•Rany powstają na skutek działania:

•czynników mechanicznych (rany cięte, rąbane, kłute, tłuczone, postrzałowe)
•czynników termicznych (oparzenia i odmrożenia)
•czynników chemicznych (oparzenia chemiczne, martwicę lub rozpuszczenie tkanek)
•czynników elektrycznych (oparzenia i zwęglenia tkanek)

Pierwsza pomoc – ogólnie

1) Zatamowanie krwawienia,
 2) Zapobieganie zakażeniu rany (dezynfekcja) i założenie opatrunku,
 3) Unieruchomienie w przypadku zranienia kończyny,
 4) Możliwie szybkie przewiezienie osoby poszkodowanej do szpitala – w przypadku gdy jest taka konieczność.

Przy zaopatrywaniu ran przestrzegaj poniższych zasad:

•nie kładź bezpośrednio na ranę waty, ligniny, chusteczek higienicznych, itp.

  •nie dotykaj rany bezpośrednio palcami ani żadnymi środkami niejałowymi, może dojść do zainfekowania rany

  •nie usuwaj ciał obcych tkwiących w ranie (może dojść do gwałtownego niemożliwego do opanowania krwotoku!), próbujemy je ustabilizować aby uchronić przed przemieszczaniem

  •ułóż poszkodowanego w pozycji przeciwwstrząsowej (płasko na plecach, nogi uniesione do góry), aby zapobiec rozwijaniu się wstrząsu pourazowego

  •kontroluj czynności życiowe poszkodowanego (oddech i tętno)

  •zapewnij poszkodowanemu komfort termiczny (chroń przed utratą ciepła, bądź przed przegrzaniem) i psychiczny

  •kontroluj tętno poniżej miejsca założenia opatrunku

  •w przypadku przemoknięcia opatrunku nie zdejmuj przesiąkniętego opatrunku tylko dołóż kolejną warstwę materiału chłonącego i zamocuj bandażem