Łańcuch ratunkowy

Sprawne ratowanie życia i zdrowia wymaga szybkiego działania, które pozwoli zminimalizować skutki nagłego urazu, a czasem nawet zapobiec śmierci. Rolą ratowników medycznych nie jest leczenie, ale utrzymanie człowieka przy życiu, zmniejszenie powikłań i jak najszybszy transport do właściwego szpitalnego oddziału ratunkowego. Czynnik, który w ratownictwie medycznym jest kluczowy, to czas, a jego zakres wyznacza tzw. złota godzina, która (na przekór nazwie) nie zawsze stanowi 60 minut. Jest to czas od wystąpienia jakiegoś zdarzenia (wypadku, urazu, utraty przytomności) do znalezienia się poszkodowanego na stole operacyjnym (oddziale intensywnej opieki medycznej). Im krótszy jest ten okres, tym większe są szanse poszkodowanego na przeżycie.

Pamiętaj!!!

Edukacja w zakresie pierwszej pomocy pomaga skrócić złotą godzinę, a to daje możliwość uniknięcia dużej liczby zgonów.

Najpoważniejszy stan, jaki może spotkać każdego z nas, to nagłe zatrzymanie krążenia (NZK). Osoba poszkodowana przestaje wtedy oddychać, a krew przestaje krążyć w jej organizmie. Stan ten jest odwracalny, jeśli trwa nie dłużej niż ok. 36 min. Jeśli pomoc nie nadejdzie w tym czasie, następuje bardzo szybka śmierć mózgu, a tym samym nieodwracalne zmiany w organizmie poszkodowanego. W ratownictwie medycznym czas ten nazywany jest platynowymi minutami. Służby ratunkowe, wezwane nawet natychmiast po zdarzeniu, bardzo rzadko dojadą do osoby poszkodowanej w tak krótkim czasie. Europejska Rada Resuscytacji szanse na przeżycie osoby z NZK przedstawia jako tzw. łańcuch przeżycia. Składa się on z czterech ogniw, które muszą być jednakowo mocne.

Opóźnienie lub ominiecie któregoś z ogniw zmniejsza szanse przeżycia osoby z NZK.

ogniwo 1

szybkie rozpoznanie zagrożenia życia oraz wezwanie pogotowia ratunkowego może zapobiec wystąpieniu NZK;

ogniwo 2

szybkie rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo‑oddechowej (RKO) przez świadków zdarzenia może dwu-, a nawet trzykrotnie zwiększyć szanse przeżycia osób z zatrzymaniem krążenia;

ogniwo 3

w wielu przypadkach szybka defibrylacja elektryczna zwiększa szanse na przeżycie;

ogniwo 4

wczesne wdrożenie specjalistycznych zabiegów resuscytacyjnych, opieka i leczenie poresuscytacyjne mają duży wpływ na jakość życia po NZK.

Trzy pierwsze ogniwa wdrożone przez osoby udzielające pierwszej pomocy jeszcze przed przyjazdem zespołu ratownictwa medycznego stanowią o przeżyciu i niejednokrotnie o jakości życia po NZK – stanie, który kiedyś niewątpliwie spotka każdego z nas.

Udzielając pierwszej pomocy, nigdy nie należy zapominać o bezpieczeństwie na miejscu wypadku i o tym, że sprawne i prawidłowe zgłoszenie zdarzenia służbom ratowniczym skróci czas dojazdu karetki i zwiększy szanse na przeżycie ofiar.